蔗尾蜂房

一封妻子寫給丈夫的信
--W.S. Rendra (1935-2009), 羅浩原 譯

浪跡在外的丈夫呀
今夜月色蒼白
灰色的樹枝
搖曳在蒼白月色中
我的心扉也如此灰白
因為我知道，我的丈夫呀
當耶誕節到來時
你仍無法回家

家中多麼乏味呀
沒了你香菸的味道
當雨聲沙沙時
我想起了你的低語聲
總在我倆臉頰廝磨之際
在我耳邊響起

枕套已經洗好
也已買了
你最愛抽的菸草
我還想像著
你坐在你的位子上
用棕櫚葉捲菸
就這樣任室外
天色漸老
然後來了一封你的信
只帶回了你的鄉愁
卻沒帶回你的人
我可是哭了一會兒，我的丈夫呀

但我有我的堅持
我的心要告別憂鬱
全心全意照你說的去做
你確是一隻雄鷹，好哥哥！
既堅毅又威嚴！
我必須放你飛翔
倦時再讓我羈絆
男人是棵大樹
女人則是其滋養

我們家寧靜如常：
我們平凡的天堂
我清除了雜草
擦淨了地板
我們的孩子們在上面玩著
他們勤於刷牙
並總在晚禱時
提到他們父親的名字

有一次托托問起了你
我撫弄他的頭髮對他說：
「爸爸還在外面飛，但他會回來的
他就像一隻大鳥，像隻老鷹！」
於是他說：
「爸爸是老鷹，那托托就是達科塔運輸機*！」
哎呀，他說要當飛行員的時候
口氣可真逗

又有一次帶著我們的孩子們
走過稻田的時候
西蒂她正忙著欣賞蝴蝶
我對兩個兒子說：
「等到爸爸回來那天
會買一大片稻田給我們！」
托托說：
「但我要飛！」
諾諾說：
「媽媽，到時候我會幫爸爸忙，對吧！」
啊，他們真可愛真逗趣！
他們的眼睛大大的
真像他爸爸

耶誕日當天我將祈禱
「親愛的聖嬰耶穌！
請讓我丈夫完成目標
早日回家
這樣每天下午
我就能為他沏茶
倘若他要抽煙
我會幫他點上」

你忠貞的妻子上


*此指別名達科塔（Dakota）的道格拉斯C-47軍用運輸機


Rendra, translated by Burton Raffel, Harry Aveling and Derwent May, Ballads and Blues: Poems, Kuala Lumpur: Oxford University Press, 1974, p.148-153.



Surat Seorang Isteri
--W.S. Rendra (1935-2009)

Suamiku yang merantau
Malam ini bulan pucat
Pohon-pohon kelabu
berayun, di atas khayalan pucat.
Dan betapa pula kelabu wajah hatiku
kerana aku tahu, suamiku
hari Natal yang bakal datang
kau tidak bisa pulang.

Betapa hambarnya rumah
tanpa bau rokokmu
dan bila hujan berdesar
kurindu mendengar bisikmu
yang biasa kudengar
bila pipi kita beradu.

Sarung bantalmu sudah kucuci
dan telah pula kubelikan
tembakau kesukaanmu.
Pun telah aku bayangkan
kau duduk di kursimu
menggulong rokok daun nipah
sementara di luar
hari bertambah tua.
Lalu datang suratmu
yang hanya membawa rindu
tapi bukan tubuhmu.
Aku menangis kecil, suamiku

Tapi aku aku tabah lakiku
kupalingkan hati dari segala pilu
dan akan turut segala perintahmu.
Engkau memang rajawali, abang!
Tabah dan mengagumkan!
Harus kulepas engkau terbang
bila penat mari kutimang
lelaki itu batang pohonan
dan perempuan adalah pupuknya.

Rumah kita tetap tenteram:
Sorga kita berdua yang sederhana.
Rumput-rumput kusiangi
dan lantai yang bersih
bermain anak-anak kita.
Mereka rajin menggosok gigi
dan selalu menyebut nama bapanya
di dalam doa malam mereka.

Sekali Toto bertany tentang kau
Kubelai rambutnya dan katakana padanya:
‘Bapa sedang terbang, tapi bakal pulang.
Ia seperti burung besar. Burung elang!’
Dan ia lalu berkata
‘Bapa burung elang dan Toto: Dakota!’
Wah, mulutnya sangat lucu
waktu berkata ingin jadi penerbang

Sekali kuajak anak-anak kita
jalan di pematang.
Sitti asyik mengagumi kupu-kupu
Sedang pada putera-putera kita
aku berkata:
‘Sekali waktu bapa dating
dan membeli sawah lebar untuk kita!’
Toto berkata:
‘Tapi aku akan terbang!’
Dan Nono bersuara:
‘Mama, aku bantu bapa, ya?’
Ah, mereka sangat lucu dan menyenangkan!
Mata mereka besar
Sebagai bapanya.

Di hari Natal aku akan berdoa
‘Jesus kecil yang manis!
Berilah lekas suamiku pulang
bila tujuannya telah terpegang.
Supaya tiap sore
bisa kuladeni teh yang panas
dan bila ia akan merokok
bisa kunyalakan api baginya.’

Isterimu yang setia.



A Wife’s Letter
--W.S. Rendra, translated by Harry Aveling

My wandering husband
Tonight the moon is pale
The trees grey
swaying over pale images.
And how grey my heart’s face is
For I know, my husband,
when Christmas comes
you cannot be home.

The house is insipid
without the smell of your cigarettes
and when the rain hisses
I long for your whisper
which I used to hear
as our cheeks brushed.

I washed your pillowcase
and bought
your favorite tobacco.
I also thought of
you sitting in your chair
rolling a cigarette of palm leaf
while outside
the day grows older.
Then your letter came
bringing sadness
but not your body.
I cried a little, my husband.

But I am determined
I turned my heart from sadness
and I will do all you have asked.
You are indeed an eagle my love!
Determined and admirable!
I must leave you free to fly
when you are tired, come back to my hand.
A man is a tall tree
woman his nurture.

Our house is still quiet:
our very ordinary heaven.
I clear away the weeds
and our children play
on the clean floor.
They clean their teeth
and always mention their father
in their evening prayers.

Once Toto asked about you.
I stroked his hair and said to him:
'Daddy is still flying but will come back soon.
He is like a big bird. Like an eagle!'
And then he said:
'Daddy is an eagle and I, I am a Dakota!'
Oh he shaped the words so funnily
when he said he wanted to be a pilot.

Once I took our children
walking in the rice-fields.
Sitti was busy admiring the butterflies
when I told
the boys
'One day daddy will come
and buy a big rice-field just for us!
Toto said:
'But I want to fly!'
And Nono said:
'Mummy, I'll help daddy won't I?'
Ah, they are really very funny and nice.
Their eyes are big
Like their father’s.

On Christmas day I will pray:
'Sweet tiny Jesus!
Give me my husband back quickly
when his goal is reached.
So each afternoon
I can serve him tea
and when he wants to smoke
light his cigarette for him.'

Your faithful wife.