蔗尾蜂房

流亡者之歌
--[英國] W. H. Auden (1907-1973)，[印尼] Chairil Anwar (1922-1949) 譯寫為印尼文，羅浩原 轉譯為中文

試想，這城市有一千萬居民
有人住大廈，有人住地窖
但無處屬於我們，親愛的，但無處屬於我們。

我們曾經有國家，並悲傷地回想
望著地圖，你能在那兒尋見
現在我們無法去那裡了，親愛的，現在我們無法去那裡了

墓園中有一棵樹挺立
每回春季長出新芽
舊的護照可無法仿效，親愛的，舊的護照可無法仿效。

領事先生拍著桌子說：
「如果沒有護照，對官方來說你不存在。」
但我們仍然還活著，親愛的，但我們仍然還活著。

去見一個委員會，給我個位子坐下
禮貌地要我到一年後再來申請
但我們當天要上哪裡去，親愛的，我們當天要上哪裡去。

來到一個群眾大會，演說者站定後開講：
「倘若讓他們進來，他們會偷走我們的食糧」
他是在說你與我呀，親愛的，他是在說你與我呀。

我猜想我所聽見在天空劈下的閃電
就是那希特勒在歐洲說：「他們必須滅絕」。
啊，就是在指我們啊，親愛的，就是在指我們啊。

我看見有小狗穿著衣服保暖
我看見門打開一隻貓就那樣進去了
但德國猶太人不行，親愛的，但德國猶太人不行。

走下港口我過去站在岸邊
去看魚游水自由極了
距我僅有十呎，親愛的，距我僅有十呎。

走過曠野，望見鳥群在樹梢
看來牠們沒有種族政治正在快樂地唱歌
牠們可不是諸位人類，親愛的，牠們可不是諸位人類。

我夢到我看到有一千層樓的大廈
有一千扇窗與一千扇門
沒有一扇屬於我們，親愛的，沒有一扇屬於我們。

站在一直下雪的廣場
一千萬名士兵列隊走過
他們在搜索你和我，親愛的，他們在搜索你和我。



Lagu Orang Usiran
--W. H. Auden, Chairil Anwar譯

Misalkan, kota ini punja penduduk sepuluh djuta
Ada jang tinggal dalam gedung, ada jang tinggal dalam gua
Tapi tidak ada tempat buat kita, sajangku, tapi tidak ada tempat buat kita.

Pernah kita punja negri, dan terkenang raju
Lihat dalam peta, akan kau ketemu disitu
Sekarang kita tidak bias kesitu, sajangku, sekarang kita tidak bisa kesitu.

Ditaman kuburan ada sebatang pohon berdiri
Tumbuh segar saban kali musim semi
Pasdjalan lama tidak bisa tiru, sajangku, pasdjalan lama tidak bisa tiru.

Tuan konsol hantam medja dan berkata:
“Kalau tidak punja pasdjalan, kau resmi tidak ada”.
Tapi kita masih hidup sadja, sajangku, tapi kita masih hidup sadja.

Datang pada satu panitya, aku ditawarkan korsi
Dengan hormat aku diminta supaja datang setahun lagi
Tapi kemana kita pergi ini hari, sajangku, kemana kita pergi ini hari.

Tiba disuatu rapat umum; pembitjara berdiri dan kata:
“Djika mereka boleh masuk, mereka tjolong beras kita”
Dia bitjarakan kau dan aku, sajangku, dia bitjarakan kau dan aku.

Kukira kudengar halilintar dilangit membelah
Adalah Hitler di Eropah jang bilang: “Mereka mesti punah”.
Ah, kitalah jang dimaksudnja, sajangku, ah kitalah jang dimaksudnja.

Kulihat andjing ketjil dalam badju panas terdjaga
Kulihat pintu terbuka dan kutjing masuk begitu sadja.
Tapi bukan Jahudi Djerman, sajangku, tapi bukan Jahudi Djerman.

Turun kepelabuhan dan aku pergi berdiri ketepi
Kelihatan ikan-ikan berenang merdeka sekali
Tjuma sepuluh kaki dari aku, sajangku, tjuma sepuluh kaki dari aku.

Djalan lalu hutan, terlihat burung burung dipohon
Tidak punja ahli-politik ahli-politik bernjanji ria mereka konon
Mereka bukanlah paramanusia, sajangku, mereka bukanlah paramanusia.

Kumimpi melihat gedung jang bertingkat seribu
Berdjendela seribu dan berpintu seribu
Tidak ada satupun kita punja, sajangku, tidak ada satupun kita punja.

Berdiri dialun-alun besar ditimpa saldju
Sepuluh ribu serdadu berbaris dating dan lalu
Mereka mentjari kau dan aku, sajangku, mereka mentjari kau dan aku.


[Refugee Blues]
--W. H. Auden

Say this city has ten million souls,
Some are living in mansions, some are living in holes:
Yet there's no place for us, my dear, yet there's no place for us.

Once we had a country and we thought it fair,
Look in the atlas and you'll find it there:
We cannot go there now, my dear, we cannot go there now.

In the village churchyard there grows an old yew,
Every spring it blossoms anew;
Old passports can't do that, my dear, old passports can't do that.

The consul banged the table and said:
'If you've got no passport, you're officially dead';
But we are still alive, my dear, but we are still alive.

Went to a committee; they offered me a chair;
Asked me politely to return next year:
But where shall we go today, my dear, but where shall we go today?

Came to a public meeting; the speaker got up and said:
'If we let them in, they will steal our daily bread';
He was talking of you and me, my dear, he was talking of you and me.

Thought I heard the thunder rumbling in the sky;
It was Hitler over Europe, saying: 'They must die';
We were in his mind, my dear, we were in his mind.

Saw a poodle in a jacket fastened with a pin,
Saw a door opened and a cat let in:
But they weren't German Jews, my dear, but they weren't German Jews.

Went down the harbour and stood upon the quay,
Saw the fish swimming as if they were free:
Only ten feet away, my dear, only ten feet away.

Walked through a wood, saw the birds in the trees;
They had no politicians and sang at their ease:
They weren't the human race, my dear, they weren't the human race.

Dreamed I saw a building with a thousand floors,
A thousand windows and a thousand doors;
Not one of them was ours, my dear, not one of them was ours.

Stood on a great plain in the falling snow;
Ten thousand soldiers marched to and fro:
Looking for you and me, my dear, looking for you and me.

1939